معترض، فريب خورده است يا وطن پرست؟
قانون اساسي دوكشور همسايه يعنى عراق وايران، حق اعتراض و راهپيمائى را محترم شمرده و آن را از مهمترين حقوق شهروندى دانسته است.
ايران خود را حكومت ديني ميداند، و لى در عراق حكومت دمكرات ولي شيعه است، نه دينى، ليكن مرجعيت در اين كشور ميتواند تعيين كننده باشد.
ايران بيش از ٤٠ سال حكومت اين چنينى دارد ولي در عراق كمتر از ٢٠ سال است كه رژيم صدام سرنگون شده وهنوز استقرار حقيقي نيافته است.
سخنرانى ها وپيام هاى رهبران دينى در اين دو كشور با دوروش متفاوت به اين مسأله بسيار حساس پرداخته است.
در عراق نماينده مرجعيت اعلا تضاهرات واعتراض را يك حق قانونى براى شهروندان دانسته وتظاهر كنندگان را وطن پرست به حساب آورده است.
ولي رهبريت ايران با استفاده از گستردگى ولايت فقيه، كه ميگويند بايد شامل همه مسلمانان جهان باشد، معترضان در عراق ولبنان را فريبخوردگان شمرده وايشان را مورد نكوهش قرار داده است.
اختلاف ايشان به حدود واختيارات ولي فقيه برمى گردد.
آنانكه اعلميت را شرط تبعيّت ميدانند ميتوانند در كشور عراق ولبنان راهپيمائى كنند و نسبت به حقوق از دست رفته خود اعتراض كنند، و آنها كه حاكميت را شرط تبعيت ميدانند بايد تابع فرمان باشند وحق ندارند آتش باختيار باشند.
گستردگى ولايت فقيه، آيا شامل مقلدين ديگر مراجع تقليد ميشود يانه، مختلف عليه است در حوزه هاى علميه و تحقق آن امرى دشوار است عملاً.
طبق نظريه گستردگى ولايت فقهيه، تمامى مقلدين مراجع ديگر كه در عراق ولبنان راهپيمائى ميكنند، گناهكار هستند، وگناهشان نابخشودنى است.
در ايران نيز شهروندان اين مشكل را دارند كه آيا حق اعتراض دارند؟ واگر نيست ايشان چگونه بايد صداى مظلومانه خود را به دولتمردان برسانند؟
قانون اساسى حق اعتراض وراهپيمائى را حق مسلّم شهروندان ميداند، ولى متمم ها وتفسيرهاى قانون گذاران، اجراى آن را منوط به أخذ مجوّز از وزارت كشور دانسته است.
وزارت كشور نيز به اينگونه راهپيمائيها تاكنون اجازه نداده است.
در مطبوعات نيز هر نويسنده اى به اين مسأله بپردازد مخالف قانون ودر برهم زدن وضع جامعه متهم ميشود.
اين سؤال همواره مطرح بوده وهست: آيا ميشود اعتراض كرد؟
واگر ميشود چگونه واز چه راهى ممكن است؟
اگر اين مسأله حل شد، حل مسأله لزوم (يا عدم لزوم) توبه براى پيروان اعلميت ومرجعيت كه در راهپيمائيهاى لبنان وعراق مشاركت داشته اند، امرى ديگر است.
پروردگارا، دين ما را حفظ بفرما. آمين.
محمد تقى ذاكرى
١٩/٢/٢٠٢٠
